Каляды ўжо пастукаліся ў дзверы! У дамах пахне ялінкай, карыцай і гваздзіком, вуліцы мігочуць святлом гірлянд па вечарах, людзі мітусяцца і гамоняць, купляючы падарункі каханым і блізкім, і паўсюль гучыць калядная музыка. Самы час распавесці Вам, як святкуюць цудоўнае свята Калядаў у Нямеччыне.

Ці толькі рэлігійныя немцы адзначаюць Каляды?

Зусім не! Хоць гэта хрысціянскае свята ў гонар нараджэння Ісуса Хрыста, немцы, якія не вызнаюць ніякай веры, таксама святкуюць Каляды – у агульнай складанасці 78 адсоткаў. Імпрэза Калядаў – важная сямейная традыцыя для большасці ў нямецкім грамадстве. Аднак амаль кожны чацвёрты жыхар Нямеччыны ўсёткі ходзіць у царкву на Каляды. Для шматлікіх наведванне каляднай імшы апоўначы ў пярэдадне Калядаў – гэта рытуал, які выконваецца на працягу некалькіх пакаленняў.

Якія Калядныя традыцыі асабліва любяць у Нямеччыне?

У апытанні, праведзеным інстытутам даследавання рынка Yougov, большасць апытаных назвалі ўпрыгожванне каляднай ялінкі і куплю падарункаў як самыя любімыя калядныя традыцыі. Пры гэтым немцы аддаюць перавагу прыбіраць у сваіх дамах менавіта жывыя ялінкі і загортваць падарункі сваімі рукамі. Аднак у Нямеччыне існуе яшчэ шмат цудоўных Калядных традыцый, пра якія мы цяпер Вам распавядзем.

Калядны каляндар (Der Adventskalender)

Для самых маленькіх членаў сям’і падлік дзён да 24 снежня – гэта асаблівы працэс. Чаму? Зусім відавочна, што класічны адвэнт-каляндар кожны дзень падае невялікую смачную неспадзеўку. Часцей за ўсё гэта салодкае, напрыклад, маленькая плітка шакаладу. Аднак на сённяшні дзень мноства вытворцаў касметыкі, адзення і ўпрыгожванняў выпускаюць свае фірмовыя калядныя календары. Так што зараз і дарослыя могуць зрабіць месяц перад Калядамі прыемней.

Калядныя кірмашы (Weihnachtsmärkte)

Калядныя кірмашы, адкрываючыся ў першы адвэнт, кожны год становяцца асобнымі славутасцямі нямецкіх гарадоў. На іх пануе чароўная атмасфера свята, бо Вы можаце піць глінтвейн ці пачаставацца смажаным міндалем у карамелі, пакоўзацца на каньках ці купіць елкавыя цацкі ад мясцовых майстроў. На такіх кірмашах заўсёды вельмі хораша, смачна і весела, таму без каляднага настрою на іх не застанецца ніхто!

Наш топ калядных кірмашоў:

• Reiterlesmarkt in Rothenburg ob der Tauber
• Zauberhafter Weihnachtsmarkt zu Trier
• Dortmunder Weihnachtsmarkt
• Dresdner Striezelmarkt
• Lübecker Weihnachtsmarkt
• Der Mittelalter-Weihnachtsmarkt in Esslingen
• Nürnberger Christkindlesmarkt
• Weißer Zauber in Hamburg
• Stuttgarter Weihnachtsmarkt
• Münchner Christkindlmarkt

Калядны вянок (Adventskranz)

Існуе яшчэ адзін спосаб лічыць дні, а дакладней кажучы, свечкі, да Калядаў. Калядны вянок з’яўляецца адной з самых класічных калядных традыцый кожнага года. Кожная нядзеля, пачынальна з першага Адвэнту, які часам прыпадае на апошнія выходныя лістапада, на вянку запальваецца свечка. Калі ўсе чатыры свечкі запалены, куцця ўжо не за гарамі. У Нямеччыне любяць рабіць калядныя вянкі сваімі рукамі, таму яны маюць мноства варыяцый і формаў. Сумесная творчасць – гэта цудоўная традыцыя ў напярэдадні сямейнага свята Калядаў.

Чыстка ботаў да Дня Святога Мікалая

Перад вялікім святам 24 снежня шматлікія дзеці атрымліваюць падарункі ўжо 6 снежня. Вядомы і любімы ўсімі дзецьмі Дзень святога Мікалая ідзе рука ў руку з іншай традыцыяй. 5 снежня дзеці чысцяць свае чаравікі ці туфлі, якія затым ставяць перад дзвярамі дома ці пакоі, каб Святы Мікалай мог напоўніць іх маленькімі падарункамі.

Калядныя песні

І апошняе, але не меней важнае: нельга абыйсціся без падыходнага каляднага плэйліста, у якім будуць “Ціхая ноч, святая ноч”, “O, Tannenbaum” ці ” O, du fröhliche”. Гэтыя традыцыйна калядныя песенькі павінны быць выкананы пад каляднай ялінкі хоць бы раз!

Калядныя фільмы

Для немцаў Каляды – гэта ўтульнае сямейнае свята. Калі ўсе ўладкоўваюцца пад цёплым пледам на канапе, з кубкамі какавы і талеркай калядных пячэнек, застаецца толькі ўключыць адзін з традыцыйных фільмаў каляднай пары.

Да класічных (для немцаў) калядных фільмаў адносяцца:

•   Kevin – Allein zu Haus (1991) / Kevin – Allein in New York (1992) (Одзін дома)
•   Das letzte Einhorn (1982) (Апошні аднарог)
•   Der kleine Lord (1980) (Маленькі лорд Фаўнтлерой)
•   Drei Haselnüsse für Aschenbrödel (1973) (1973) (Тры арэшкі для Папялушкі)
•  Sissi-Trilogie (1955-1957) (Трылогія Сіссі)

Каляды будуць асабліва вясёлым з наступнымі фільмамі:

•   Der Grinch (2018) (Грынч)
• Zwei Weihnachtsmänner   (2008) (Два Дзяды Марозы)
•   Es ist ein Elch entsprungen (2005) (Уцёклы лось)
•  Buddy – Der Weihnachtself (2003) (Эльф)
•   Bad Santa (2003) (Дрэнны санта)

Для больш рамантычнай атмасферы падчас калядных вакацый гэтыя фільмы проста ідэальныя:

•   Alles ist Liebe (2014) (Гэта ўсё каханне)
•   Liebe braucht keine Ferien (2006) (Адпачынак па абмене)
•   Die Familie Stone – Verloben verboten! (2005) (Прывітанне сям’і!)
•   Tatsächlich… Liebe  (2003) (Рэальнае каханне)
•   Während du schliefst (1995) (Пакуль ты спаў)

Каляды ўжо немагчыма ўявіць не толькі дзецям, але і дарослым без любімых і такіх добрых мультыкаў Дысней. Калядную атмасферу чараўніцтва абавязкова створаць:

•   Die Eiskönigin – Völlig (2013) (Халоднае сэрца)
•   Disneys Eine Weihnachtsgeschichte (2009) (Калядная гісторыя)
•   Charlie und die Schokoladenfabrik (2005) (Чарлі і шакаладная фабрыка)
•   Mickys  fröhlich Weihnachten (1999) (Мікі: Аднойчы пад Каляды)
•   Nightmare Before Christmas (1993) (Кашмар перад Калядамі)

Калядныя паездкі

Як у любым правіле ёсць свае выключэнні, так і некаторыя немцы аддаюць перавагу на Каляды не фільмам, какаве і пячэнькам, а вандраванням і прыгодам.

Да самых папулярных месцаў для вандраванняў падчас Калядных выходных сярод немцаў адносяцца:

•   Балтыйскае мора
•   Паўночнае мора
•   Рэйнланд-Пфальц
•   Даліна Мозель
•   Баварыя
•   Шварцвальд

Аднак адпачынак у калядны час часта звязаны з дадатковымі выдаткамі. Бо апроч навагодніх падарункаў, ёсць яшчэ і фінансавыя выдаткі на дарогу, пражыванне, харчаванне і гэтак далей. Акрамя таго, паездкі і гатэлі ў калядныя вакацыі часта стаяць даражэй. Але заўзятых вандроўцаў нават гэтыя складанасці не спыняюць!

Калядныя стравы і напоі

Традыцыйная калядная вячэра ў Нямеччыне складаецца толькі з сасісак і бульбяной салаты ці са смажанага гуся? Не зусім! Прастаўляем  вашай увазе самыя папулярныя калядныя стравы.

Калядны гусь

Гатаванне смажанага гуся займае не мала часу, але яно таго вартае, таму што ніхто не зможа выстаяць перад хрумсткім калядным гусём. Гэта страва звычайна падаецца з гарнірам у выглядзе кнедлікаў ці бульбы, з чырвонай капустай і журавінавым соусам.

Бульбяная салата з каўбаскамі

Для шматлікіх немцаў гэта калядная страва па-ранейшаму з’яўляецца бясспрэчным фаварытам, прычым прыкладна кожная трэцяя сям’я падае яго ў напярэдадніе Калядаў. Гэты звычай узыходзіць да таго, што раней існаваў другі Вялікі пост, які доўжыўся з Дня святога Марціна па 25 снежня. Сёння шматлікія шануюць бульбяную салату з каўбасой, таму што гэтую страву можна лёгка прыгатаваць і хутка падаць на стол у сумятлівыя калядныя дні.

Раклет

Доўгі час раклет не быў традыцыйнай каляднай стравай у Нямеччыне, але вось ужо некаторы час гэта найсмачнейшая страва са Швейцарыі прыбыла і сюды. Раклет можна прыгатаваць па-рознаму, існуе незлічонае мноства варыянтаў з рознымі відамі гародніны, мяса і сыра. Больш таго, раклет рыхтуецца даволі хутка і проста.

Каляднае печыва

Для стварэння каляднага настрою нямецкія сем’і з задавальненнем ператвараюць свае кухні ў калядныя пякарні. Для шматлікіх выпечка печыва, зорачак з карыцай і пернікавых хатак з’яўляецца адной з класічных традыцый у перадпачатку Калядаў. Хараство ў тым, што гэты звычай таксама дазваляе атрымаць смачны канчатковы вынік, якім можна перакусіць і нацешыцца.

Глінтвейн

Ніводны калядны кірмаш не абыходзіцца без гэтага напоя! Што можа быць лепш духмянага гарачага віна з карыцай, мушкатовым арэхам і іншымі спецыямі ў прыгожай каляднай кружцы? Асабліва прыемна сагравацца глінтвейнам на зімовым холадзе, але яго таксама п’юць і дома, разаграваючы гатовы ці гатуючы самастойна.

Нямецкі гарачы пунш (Feuerzangenbowle)

Гэты пунш на аснове чырвонага віна таксама як і глінтвейн п’юць гарачым. Пасля дадання розных спецый і, магчыма, фруктовых сокаў, на келіх з пуншам ставіцца “агністы язычок”, а зверху запальваецца конусападобны кавалак цукру, прасякнуты ромам, які, згараючы, крапае ў вадкасць. У выніку атрымліваецца неверагодна смачны і сагравальны напой.

Як жа праходзіць тыповае святкаванне Калядаў у Нямеччыне?

Для шматлікіх 24 снежня, напярэдадні Калядаў ці Калядная Куцця, падзяляецца на сумятлівую раніцу і святочную частку ўвечары. Калі куцця выпадае на будны дзень, крамы адкрыты да поўдня, і тым часам гандлёвыя цэнтры забіты людзьмі, якія дакупляюць апошнія падарункі ці прадукты для святочнай трапезы.

Пасля запальвання чацвёртай свечкі на вянку Адвэнту застаецца зусім трохі чакаць да куцці 24 снежня. Гэты дзень з’яўляецца кульмінацыяй каляднага сезону ў Нямеччыне. У гэты дзень ці ледзь раней ставяць і ўпрыгожваюць калядную ялінку. У шматлікіх дамах таксама ўсталёўваюць сцэну Раства Хрыстова. Рыхтуецца Калядная вячэра.

Для набожных немцаў куцця часта азначае паход у царкву на калядную службу. Сем’і з дзецьмі прыходзяць туды днём; пажылыя людзі, ці тыя, у каго няма дзяцей, аддаюць перавагу хадзіць на калядную імшу ўвечары. Служба звычайна праходзіць вельмі святочна.

Пасля наведвання царквы ў другой палове дня і перад вялікай каляднай вячэрай, раздаюцца падарункі. Нярэдка дзеці атрымліваюць адразу некалькі падарункаў. У адных сем’ях падарункі прыносіць Немаўля Хрыстос, у іншых – Дзед Мароз.

Маладыя людзі, якія вярнуліся ў родны горад на вакацыі, часта зноў выходзяць на вуліцу позна ўвечары, каб сустрэцца са старымі сябрамі.

Дзень Калядаў і Боксінг Дэй (25 і 26 снежня) з’яўляюцца дзяржаўнымі святамі. Шматлікія людзі выкарыстоўваюць гэтыя два святы, каб сабрацца ўсёй сям’ёй. Можна выпіць каву з пірагом ці ўладкаваць сямейную вячэру. Часта дораць і невялікія падарункі, напрыклад, ад бабуль і дзядуляў. Калядныя святы праходзяць утульна і спакойна, перш чым на наступны працоўны дзень у крамах пачнуцца вялікія распродажы.

Каляды ў Нямеччыне – гэты дзіўны час. Як Вы, магчыма, заўважылі, цудоўнае нават не само свята, а менавіта падрыхтоўка да яго, якая ўключае ў сябе выдатныя калядныя традыцыі.